Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı ile Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) iş birliğinde yürütülen “TKİ-Hümas Örnek Uygulamalarıyla Organik Toprak Düzenleyicisi Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi" kapsamında Eskişehir'de kapsamlı bir bilgilendirme toplantısı ve saha uygulamaları gerçekleştirildi.
Bakanlık Proje Koordinatörü Murat Mengüloğlu ve TKİ Kömür Türevleri ve Teknolojileri Müdürü Murat Kurt'un katılımıyla, Sazova Kampüsü Sosyal Tesisleri'nde düzenlenen toplantıda çiftçilere ve teknik personele hümik asit uygulamalarının faydaları aktarıldı. Toplantıya İl Müdür Yardımcısı V. Dr. Uğur Sağlam, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Hasan Öz, Eskişehir Proje Koordinatörü Ziraat Mühendisi Halil Karadağ, İl/İlçe Müdürlüğü teknik personeli ve üreticiler katılım sağladı.
Bilgilendirme toplantısının ardından, Bakanlık tarafından temin edilen 600 litre TKİ-Hümas sıvı hümik asitle Eskişehir ili Tepebaşı ilçesinde faaliyet gösteren 3 sebze üreticisinin yaklaşık 80 dekarlık alanında uygulama yapılan demonstrasyon sahalarında incelemeler yapıldı. Dikim öncesinde dekara 6 litre dozajla gerçekleştirilen uygulama alanlarının teknik personel eşliğinde yapılan yerinde gözlemlerinde, hümik asit uygulanan domates ve biber tarlalarında daha sağlıklı bitki gelişimi, erken çiçeklenme ve artan meyve tutumu gibi olumlu etkiler tespit edildi. Uygulama yapılmayan kontrol alanlarıyla karşılaştırıldığında farkın belirgin olduğu ve TKİ-Hümas uygulama alanlarında toprağa adeta can geldi gözlemlendi. Proje kapsamında ayrıca Han ilçesinde bir buğday üreticisinin tarlasında kardeşlenme döneminde uygulama yapılarak toplamda 100 dekarlık alanda sebze ve hububat alanında demonstrasyon kuruldu. Projede kullanılan TKİ-Hümas sıvı hümik asit, kömür sahalarından elde edilen leonarditin işlenmesiyle üretiliyor ve toprak yapısını iyileştiren doğal bir organik düzenleyici olarak dikkat çekiyor. Hümik asit; toprağın su tutma kapasitesini artırıyor, kök gelişimini teşvik ediyor, toprak pH'ını dengeliyor, toksinleri bağlıyor ve bitkilerin besin alımını kolaylaştırıyor. Ayrıca pestisit ve gübre etkinliğini artırarak kimyasal girdilere olan bağımlılığı azaltıyor ve yeraltı sularını koruyor.
Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik personeli tarafından yürütülen izleme ve değerlendirme çalışmaları sonucunda, özellikle sebze üretim alanlarında hümik asit uygulamasının toprak sağlığı ve verimlilik açısından önemli faydalar sağladığı ortaya kondu. Gözlemlenen gelişmeler, çiftçilerin bilinç düzeyini artırırken, çevre dostu ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının sahada yaygınlaştırılmasının önemini bir kez daha ortaya koydu.
Uygulamadan faydalanan çiftçilerden Ziraat Mühendisi Burak Baş ve İsmail Badak deneme parsellerinden çok iyi sonuç aldıklarını vurgulayarak memnuniyetlerini dile getirdi.
Biber tarlasında TKİ-Hümas uygulaması yapan Ziraat Mühendisi Burak Baş: “Hümik asit kullandığımız alanda belirgin bir boy farkı var. Vejetatif gelişim gayet iyi. Su kullanımı ve gübre kullanım miktarımız ciddi miktarda azaldı. Bunlara rağmen ürün verimimiz daha da üstüne çıktı. Hümik asit kullandığımız alanla kullanmadığımız alan arasında ki farkları anlatmak gerekirse bakım olarak aynı bakımı yapılmış olmasına rağmen gelişim olarak yaklaşık 15-20günlük fark var ve hasata da erken zamanda geliyor. Bitki yapısı ve gelişimi belirgin bir şekilde daha iyi. Hümik asit kullandığımız alanla daha kaliteli ve daha verimli ürün elde ettik. Bitki yüksek sıcaklığa daha dayanıklı hale geldi. Yani daha az masrafla daha kaliteli ürün aldık. Bu proje ile hümik asiti ve yararlarını birebir deneme ve görme fırsatımız oldu. Bu projeyi hazırladıkları için Tarım ve Orman Bakanlığımıza, Türkiye Kömür İşletmeleri'ne, Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne çok teşekkür ederim" dedi.
TKİ-Hümas uygulamasını domates tarlasında gerçekleştiren çiftiçi İsmail Badak: “Bu tarlamızda Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye Kömür işletmeleri ve Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından hazırlanan leonardit kaynaklı hümik asit kullandık. İki şahit tarlada deneme yaptık. Bunu kullandığımız tarlada taban gübresi kullanmadık. Diğer tarlada normal kimyasal gübre kullandık. Leonardit kullandığımız tarlanın kök gelişimi daha erken oldu, daha erken filizlendi, çiçeklenmesi, döl tutumu daha erken oldu. Diğer şahitli tarlaya göre 20 günlük bir gelişim farkının olduğunu gözlemledik. Bu uygulamada emeği geçen Tarım ve Orman Bakanlığımıza, Türkiye Kömür İşletmelerine ve Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüze çok teşekkür ederim. Ben kullandım, denedim ve memnun kaldım. Diğer çiftçi arkadaşlarıma da kullanmalarını tavsiye ederim" dedi.