Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü önderliğinde gerçekleştirilen, tarımsal yeniliklerin kadın çiftçiler tarafından öğrenilmesi, uygulanması ve yaygınlaştırılmasının sağlanması amacıyla "Eskişehirli Hanımlar Safran Üretiyor, Safran Yaygınlaştırma Projesi" nin önemli ayaklarından biri olan dikim normunun çiftçiye gösterilmesi amacıyla Tepebaşı İlçesi Kızılinler Mahallesinde aile çiftçiliği yapan ve aynı zamanda Kadın Çiftçiler Dernek üyesi Emine Ünlüer'in bahçesinde safran dikim etkinliği düzenlendi.
Etkinliğe, Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Hasan Öz ile Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Nizamettin Çetiner, Kızılinler Mahalle Muhtarı Mustafa Gençtürk, Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nden Konu Sorumluları Mustafa Çakmak ile Necla Alcı, Proje Koordinatörü Zuhal Akkaya, Eskişehir Kadın Çiftçi Dernek Başkanı Münevver Kepenek ve Sarıcakaya Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Gülfer Yıldız katıldı.
Proje bölgedeki tarımın çeşitlenmesine, kadın çiftçilerin güçlenmesine ve yüksek ekonomik değeri olan safranın üretiminin artmasına katkı sağlamak amacıyla büyük bir heyecanla başlıyor. Projenin temel hedefi, Eskişehir'de katma değeri yüksek safran üretimini teşvik ederek bu değerli bitkinin yaygınlaşmasını sağlamak ve küçük aile işletmelerinin gelirini arttırılmasına katkı sağlamaktır.
Bu maksatla kurulan safran üretim demonstrasyonları (denemeleri) Han İlçesi Gökçekuyu, Seyitgazi İlçesi Beykışla, Sarıcakaya İlçesi Mayıslar, Tepebaşı İlçesi Kızılinler ve Sivrihisar İlçesi Merkez mahallelerinde 100'er m2 'lik alanda olmak üzere toplamda 500 m2 'lik alanda kurulacaktır. Yapılacak denemelerde, bu mahallelerde bulunan ve üyeleri ağırlıklı olarak kadınlardan oluşan Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, Kadın Girişimi ve Üretim Kooperatifleri ve Eskişehir Kadın Çiftçi Derneği üyeleri olan ve aile çiftçiliği ile iştigal eden kadın çiftçilere öncelik verilmiştir.
Safran tıbbi olarak antioksidan özelliği, kanserle savaşması, bunun yanında özellikle de nörolojik gelişimin sağlanması, demans, hafıza kaybı gibi durumları engellemesi, enfeksiyonlarla mücadelede antibiyotik ve antiviral ajan gibi etki etmesi gibi tıbbi ve aromatik ve renklendirici özelliklere sahip. Kendi ağırlığının yaklaşık 100 bin katı kadar suyu sarıya boyayabilme özelliğine sahip; oldukça narin ve toplanması zor bir bitkidir. Yaklaşık 80 bin çiçekten 500 gram safran elde ediliyor. Dünyada çeşitli endüstri dallarında çok geniş kullanım alanı bulunması ekonomik değerinin çok yüksek olması ve dünyadaki talebin fazla oluşu sebebiyle en pahalı baharat durumunda bulunan safranın geçmişte olduğu gibi günümüzde de tarımı, hasat edilmesi, ve hasat sonrası işlemleri büyük önem kazanmaktadır. Bu özellikleri nedeniyle piyasa değeri oldukça yüksek bir bitkidir.
Ülkemizde safran üretimi uzun yıllara dayansa da günümüzde oldukça dar alanda üretimi yapılmaktadır. Safrandan bir dekardan alınan verim yetiştirme şartlarına göre değişmekle birlikte dünya ortalaması olarak 0,5 kg/da' dan daha azdır. 80-120 bin adet, bazı kaynaklara göre 170-220 bin adet safran çiçeğinden yaklaşık 1 kg kuru tepecik elde edilir. Bu da takriben 100 kg yaş çiçeğe tekabül eder. Bir işçi günde 2,5-3,5 kg yaş çiçek toplar ve bir işçi saatte 50-60 g tepeciği çiçekten ayırabilir. Dünya'daki safran dikim alanları toplam 100 bin hektarı geçmemektedir. Üretim de 500 Bin ton kadardır. Ülkemizdeki safran dikim alanı yaklaşık 100 da olup üretim ise toplam 60-70 kg'dır. Uluslararası pazarda kilosu 15 bin doları bulan ve altın bitki olarak tabir edilen safran, küçük ölçekte üretim yapan çiftçilere umut vermektedir.
İlimizde geniş ve verimli tarım arazilerde bitkisel üretim yapıldığı gibi dar tarım alanlarında üretim yapan küçük aile işletmelerin sayıları oldukça fazladır. Ayrıca safran küçük aile işletmeciliğine uygun, iş gücünü iyi değerlendiren, üreticisini yormayan, fakat yüksek gelir sağlayan, vazgeçilmeyecek bir bitki olması sebebiyle aile işletmelerimiz için işlemiş oldukları toprak özellikleri de göz önüne alındığında oldukça uygun bir bitkidir.
Eskişehir'deki safran üretimi, dünya safran üretimi içinde küçük bir paya sahip olabilir, ancak bu projenin başarısıyla birlikte bu değerli bitkinin daha geniş alanlarda yetiştirilmesi ve Eskişehir'in bu alandaki önemli bir oyuncu haline gelmesi mümkün hale gelebilir. Ayrıca, projenin kadın çiftçilere odaklanması, bu alanda kadınlara ayrıcalık tanıyarak, kadınların ekonomik olarak güçlenmesine katkıda bulunacaktır.
Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, bu önemli projenin başarılı bir şekilde yürütülmesine liderlik ederek, yerel ekonomiyi canlandırmaya, kadın çiftçileri desteklemeye ve safranın değerini artırmaya kararlıdır. Bu proje, Eskişehirli hanımların tarımsal üretimdeki potansiyelini açığa çıkarmak için büyük bir fırsat yaratarak kadın çiftçileri desteklemenin yanısıra Eskişehir'in tarımsal çeşitliliğine yeni bir boyut kazandırmaya ve bölge ekonomisine önemli bir katkı yapacaktır.